40 mlynedd ers i Hywel Davies ennill y Grand National

Mae geirfa ar ddiwedd yr erthygl i bobl sy'n dysgu Cymraeg.

Roedd Hywel Davies yn joci am 16 mlynedd, gan ymddeol yn 1994

Mae hi'n wythnos y Grand National, y ras geffylau enwog sy'n cael ei chynnal bob blwyddyn ar Gae Ras Aintree ger Lerpwl.

40 mlynedd yn ôl Cymro Cymraeg o Aberteifi, Hywel Davies oedd yn fuddugol, a hynny ar gefn ceffyl roedd y bwcis wedi ei ddiystyru - Last Suspect, a gafodd siawns 50/1 o ennill.

Ar ddydd Mawrth, 2 Ebrill, siaradodd Hywel ar raglen Dros Ginio ar BBC Radio Cymru, am ei fuddugoliaeth enwog.

"Glywes i fod nhw am dynnu'r ceffyl mas o'r ras, felly fe redes i i'r swyddfa a gofyn i Capten Tim Foster, hyfforddwr y ceffyl, i'w gadw e yn y ras.

"Dywedodd e fod o ddim am ailfeddwl y peth, ac os o'n i am rasio'r ceffyl bydda rhaid imi siarad gyda'r Duges."

Hywel ar y chwith. Enillodd Cymro arall, Neale Doughty, y ras yn Grand National 1984

Anne Grosvenor, Duges Westminster oedd perchennog Last Suspect.

"'Well young man what is the problem?' meddai hi. 'Nes i ddweud wrthi fod rhaid ni redeg y ceffyl 'ma, a dywedodd hi 'If you want to break your neck, you carry on'.

"'Nes i ofyn 'does that mean we can go?' a dywedodd hi 'yes', ac felly buodd hi."

Hyderus o ennill?

Ydy'r jocis yn mynd i'r ras yn hyderus o gael y fuddugoliaeth?

"Rydych chi byth yn meddwl bo' chi'n mynd i ennill y ras. Os fysech chi'n gofyn i bob joci sydd wedi ennill y ras os oedd e'n meddwl bod e am ennill hi, alla i addo chi bydd bob un yn dweud 'na' does dim gobaith gan nhw o ennill – hyd yn oed y ffefryn!

"Ond rhyw bythefnos wedi'r ras ma fe'n sinco mewn i'ch pen chi bod chi wedi ennill y Grand National."

Enillodd Hywel Davies a Last Suspect y ras mewn amser o naw munud a 42.7 eiliad

Newid byd?

A wnaeth ennill un o rasys ceffylau enwoca'r byd newid bywyd Hywel yn sylweddol?

"Mae e'n newid dy fywyd di yndi, yn enwedig yn Aberteifi.

"Rwy'n siopa ar ran fy mam sy'n 95 mlwydd oed, a pan af i i Tesco, yr hyn rwy'n clywed dros y lle yw 'Celebrity on aisle five!'"

Felly, pwy mae Hywel meddwl fydd yn ennill eleni?

"Mae'r Gwyddelod wedi gwneud mor dda, ac mae'r ceffylau gorau i gyd yn Iwerddon, gwnaethon nhw ennill popeth yn Cheltenham ym mis Mawrth. Mae'r caeau yn Aintree'n grêt ar gyfer y Gwyddelod.

"Ond wna i roi dau geffyl o'r wlad yma i chi – Iroko, ceffyl J P McManus sy'n cael ei hyfforddi gan Oliver Greenall, a Kanddo Kid, ceffyl Paul Nicholls."

Geirfa

Enwog / Famous

Cynnal / Held/staged

Fuddugol / Winning

Diystyru / Disregarded

Siawns / Chance

Fuddugoliaeth / Victory

Fe redes i / I ran

Hyfforddwr / Trainer

Ailfeddwl / Rethink

Duges / Duchess

Perchennog / Owner

Hyderus / Confident

Gaddo / Promise

Gobaith / Hope

Ffefryn / Favourite

Bythefnos / Fortnight

Sylweddol / Significant

Yn enwedig / Especially

Gwyddelod / The Irish

Iwerddon / Ireland