Achosion o aflonyddu ar drenau yn 'siomedig tu hwnt'

Fe brofodd Rhiannon Williams a'i ffrindiau achos o aflonyddu wrth deithio ar drên o Ddinbych-y-pysgod i Lanelli fis Awst

Mae menyw ifanc yn dweud bod profiad diweddar o aflonyddu rhywiol ar drên wedi gwneud iddi deimlo'n "gaeth", wrth i ystadegau ddangos cynnydd yn nifer yr adroddiadau dros y degawd diwethaf.

Fe gafodd 2,661 o ddigwyddiadau eu hadrodd ar draws Cymru, Lloegr a'r Alban y llynedd gydag 1 o bob 10 yn ymwneud â phlant - a rhai'n iau nag 13 oed.

Dywedodd Rhiannon Williams, 18, fod y profiad yn un "amhleserus" ac wedi rhoi hi a'i ffrindiau "dan straen" gan eu bod yn teimlo'n "stuck yn y sefyllfa yma".

Mae un elusen yn dweud bod achosion yn cael eu tanadrodd, ac maen nhw'n annog dioddefwyr i fynd at yr heddlu.

Cafodd Heddlu Trafnidiaeth Prydeinig fwy na 2,600 o adroddiadau'n ymwneud ag achosion o aflonyddu rhywiol ar drenau y llynedd

Rhybudd: Gallai'r cynnwys isod beri gofid i rai

Fe aeth Rhiannon Williams, 18, a'i ffrindiau ar drên o Lanelli er mwyn treulio un o ddyddiau olaf yr haf yn Ninbych-y-pysgod.

Ond yn ystod eu taith adref, fe aeth grŵp o ddynion atyn nhw a gwneud sylwadau anaddas.

Dywedodd Rhiannon: "Roedden nhw'n swnllyd iawn ac wedi dechrau gwneud llawer o jôcs amhriodol tuag aton ni.

"Roedden nhw'n jôcs chwerw iawn tuag at fenywod, ac yn rhai rhywiol eu natur, ac roedden nhw jest yn gwneud i ni deimlo'n anghyfforddus ac eitha' pryderus hefyd."

Dioddefwyr yn 'teimlo'n ddi-bŵer'

Ar ôl i un o'r dynion ddod i eistedd wrth eu hymyl ar y bwrdd, bu rhaid i un o ffrindiau Rhiannon symud gan fod y dyn yn ymddwyn yn "pushy iawn."

"Roeddwn i a fy ffrindiau wedi penderfynu mai'r peth gorau i'w wneud oedd cadw'n dawel, oherwydd doedden ni ddim yn gwybod sut y gallwn ni stopio'r sefyllfa."

"Ar ben popeth, roedd e wedi gwneud i ni deimlo'n powerless oherwydd roedden ni'n stuck yn y sefyllfa yma gyda grŵp mawr o ddynion oedd yn dweud beth bynnag wrthon ni."

Mae ystadegau gan Heddlu Trafnidiaeth Prydeinig yn dangos bod adroddiadau o droseddau rhyw ar drenau wedi cynyddu o 37% dros y degawd diwethaf.

Bu mwy na 2,600 o adroddiadau yng Nghymru, Lloegr a'r Alban y llynedd ac yng Nghymru, roedd 26% o'r achosion yn ymwneud â phlant.

Fe wnaeth teithiwr arall ar y trên roi gwybod i Heddlu Trafnidiaeth Prydeinig am y digwyddiad drwy anfon neges destun

Fe barhaodd y digwyddiad am 20 munud cyn i fenyw arall ar y trên ymyrryd yn y sgwrs.

Dywedodd Rhiannon: "Dwi'n meddwl yr oedd hi'n gallu gweld ein bod ni'n teimlo'n anghyfforddus drwy edrych ar ein wynebau".

Ar ôl i'r ddynes ymyrryd, dechreuodd y dynion anelu'r sylwadau ati hi.

Penderfynodd y fenyw roi gwybod i Heddlu Trafnidiaeth Prydain am y digwyddiad drwy anfon neges destun, rhywbeth nad oedd Rhiannon yn gwybod oedd yn bosibl ei wneud.

"Roedd pob un o ni'n ddiolchgar iawn ei bod wedi gwneud hynny" gan ychwanegu, "os na fyddai wedi, dwi'n credu y bydden nhw wedi cario 'mlaen".

Mae Rhiannon yn credu bod angen "mwy o hysbysebu" ynghylch yr opsiynau sydd ar gael i fenywod sy'n wynebu sefyllfaoedd tebyg.

Ar ôl i'r fenyw ddweud wrth y dynion ei bod wedi cysylltu â'r heddlu, fe adawon nhw'r trên yn yr orsaf nesaf.

'Tydi'r broblem ddim yn lleihau'

Mae Ann Williams o elusen Cymorth i Ferched Cymru yn erfyn ar ddioddefwyr i siarad â'r heddlu

Mae Ann Williams, o elusen Cymorth i Ferched Cymru'n dweud ei bod wedi arfer â derbyn galwadau am ddigwyddiadau o'r fath gan ddioddefwyr.

"'Da ni'n gwybod nad yw achosion o'r fath yma o drais yn cael eu hadrodd yn fuan wedi iddyn nhw ddigwydd.

"Ni'n mynd ymlaen am [aflonyddu rhywiol] mor hir, a tydi'r broblem ddim i weld yn lleihau."

"Os nad ydyn nhw'n cael y glust yna o fewn yr heddlu, lle arall maen nhw fod i fynd?"

'Diogelwch yn flaenoriaeth'

Mae Trafnidiaeth Cymru'n dweud eu bod yn cymryd achosion o aflonyddu ar drenau o ddifrif.

Fe ddywedodd Dylan Nicholas o'r cwmni: "Mae diogelwch yn flaenoriaeth i ni.

"Rydym yn cyd-weithio â Heddlu Trafnidiaeth Prydeinig i blismona, hyfforddi staff, i sicrhau bod staff yn gwisgo camera corff, a hefyd gwneud yn siŵr bod staff diogelwch yn cael eu darparu i leoliadau arbennig pan bod angen."

Ychwanegodd Heddlu Trafnidiaeth Prydeinig eu bod yn parhau i godi ymwybyddiaeth o'r mater, ac yn annog dioddefwyr a llygaid dystion i roi gwybod am unrhyw ddigwyddiad drwy anfon neges destun at rif 61016.

Mae Trafnidiaeth Cymru'n dweud eu bod yn gweithio gyda Heddlu Trafnidiaeth Prydeinig i hyfforddi eu staff

Wrth edrych yn ôl ar ei phrofiad, mae Rhiannon o'r farn nad yw rhai achosion o aflonyddu'n cael eu hadrodd i'r heddlu gan fod dioddefwyr yn cwestiynu'r difrifoldeb.

"Mae'r ymddygiad yma'n cael ei normaleiddio," meddai.

"Oherwydd doedd dim byd corfforol wedi digwydd, doedd e ddim yn teimlo'n ddigon difrifol i ddweud rhywbeth wrth yr heddlu trafnidiaeth."

Mae Heddlu Trafnidiaeth Prydeinig yn parhau i ymchwilio i'r mater.