Storm Bert: Llifogydd difrifol ym Mhontypridd

Mae trigolion ym Mhontypridd yn clirio dŵr o'u cartrefi a busnesau ddydd Sul wedi i Afon Taf orlifo'i glannau yn sgil glaw trwm Storm Bert.

Mae'r llifogydd wedi effeithio ar nifer o'r adeiladau a gafodd ddifrod wedi Storm Dennis yn 2020.

Dywed arweinydd Cyngor Rhondda Cynon Taf, Andrew Morgan bod y cyngor yn ymateb i'r sefyllfa fel "digwyddiad mawr oherwydd llifogydd difrifol... yn sawl lleoliad" ar draws y sir.

Mae dros 100 o rybuddion llifogydd mewn grym ar draws Cymru, ffyrdd ar gau a channoedd o bobl yn dal heb drydan ddydd Sul yn sgil ail storm fawr y tymor.

Ceir dan ddŵr ar stryd ym Mhontypridd fore Sul

Mae rhybuddion melyn am dywydd garw yn parhau mewn grym yn sgil ail storm fawr y tymor - un am law trwm ac un am wyntoedd cryfion.

Erbyn 8:30 bore Sul roedd Cyfoeth Naturiol Cymru wedi cyhoeddi 110 o rybuddion llifogydd, gyda 50 o'r rheiny'n rybuddion coch.

Yn ôl y National Grid, roedd tua 1,300 o adeiladau yn ne a gorllewin Cymru heb gyflenwad am 06:30 wrth i Storm Bert barhau i greu amodau heriol.

Mae yna adroddiadau o lifogydd hefyd yn siroedd Caerffili a Chasnewydd, a thirlithriadau yn siroedd Wrecsam a Phowys.

Dywedodd Steve West, perchennog busnes yn Heol y Felin, Pontypridd: "Ry'n ni wedi clirio'r swyddfa, troi'r trydan bant a jest gobeithio am y gorau.

"Mae'r siopau tu ôl i mi wedi cael eu heffeithio'n waeth achos mae nhw mewn dip.

"Ry'n ni jest yn aros i'r dŵr gilio nawr ac fe awn i helpu clirio'r siopau eraill."

Llifogydd yn ardal siopa Pontypridd ddydd Sul

Mae AS Plaid Cymru Canol De Cymru, Heledd Fychan, ymhlith y rhai sydd wedi ymgyrchu dros gamau cryfach i ddiogelu cymunedau fel Pontypridd ac am ymchwiliad cyhoeddus annibynnol i achosion llifogydd yng Nghymru.

"Mae fy meddyliau yn bennaf gyda'r rhai sydd wedi eu heffeithio gan y llifogydd dros nos," dywedodd.

"Wrth i lifogydd ddod yn fwy eithafol a niferus, rhaid sicrhau y tro hwn bod gwersi'n cael eu dysgu, a bod mwy o gefnogaeth yn cael ei roi i gymunedau."

Roedd gobaith ym Mhontypridd bod golygfeydd fel hyn yn perthyn i'r gorffennol wedi camau i gryfhau amddiffynfeydd wedi difrod Storm Dennis yn 2020

Mae yna adroddiadau bod yna broblemau oherwydd llifogydd hefyd yn Ffynnon Taf, Porth, Ynysybwl, Merthyr Tudful ac Aberdâr.

Mae canolfannau lloches wedi cael eu trefnu yng Nghanolfan Hamdden Ystrad Sports, Rhondda, Llyfrgell Pontypridd a Chanolfan Hamdden Sobell yn Aberdâr.

Mae Dŵr Cymru wedi cyhoeddi cyngor i bobl ferwi eu dŵr cyn ei ddefnyddio i yfed neu goginio yng nghymoedd y de wedi i broblem ddod i'r amlwg yng ngwaith trin dŵr Tynywaun yn sgil y storm.

Mae'r rhybudd yn berthnasol i drigolion ym Mlaenrhondda, Blaencwm, Tynewydd, Treherbert, Treorci, Cwm-parc, Pentre, Ton Pentre, Gelli a Thonypandy.

Dyma oedd yr olygfa yn Aberpennar fore Sul

Mae nifer o ffyrdd ar gau a a threfniadau i ddargyfeirio traffig oherwydd llifogydd:

• Yr A494 yn Llanuwchllyn

• Yr A5 rhwng Capel Curig a Bethesda

• Yr A470, ffordd osgoi Dolgellau

• Yr A458 rhwng Llanfair Caereinion a Chyfronydd

• Yr A465 rhwng Rhymni a Thredegar

• Yr A4069 rhwng Llangadog a Llandymddyfri.

Mae amodau'n anodd hefyd i yrwyr mewn mannau ar yr A5 rhwng Carrog a Cherrigydrudion, ar yr A40 rhwng Aberhonddu a Phontsenni ac ar yr A485 rhwng Llanbedr Pont Steffan a Chaerfyrddin.

Mae'r M48 Pont Hafren ar gau oherwydd gwyntoedd cryfion a'r A40 rhwng cylchdri Aberhonddu a Llanspyddid ar gau wedi i goeden syrthio.

Mae'r A4109 Ffordd Bwlch rhwng Treorci a Nantymoel ar gau am y tro wedi tirlithriad

Oherwydd llifogydd ar y rheilffyrdd, fe allai rhai teithiau trên gael eu canslo neu ohirio, gan achosi trafferthion i deithwyr o Bontypridd o Dreherbert ac Aberdâr, rhwng Llanhiledd a Glynebwy, Y Fenni a Phont-y-pŵl

Mae coeden wedi syrthio ar draws y lein rhwng Rhymni a gorsaf Canol Caerdydd gan atal teithiau tan o leiad ddechrau'r prynhawn.

Daeth rhybudd melyn am law trwm ar draws Cymru gyfan i ben am 06:00 y bore ond mae'r Swyddfa Dywydd wedi cyhoeddi un newydd sy'n berthnasol ar gyfer rhannau o'r de tan 13:00.

Mae rhybudd melyn am wyntoedd cryf mewn grym tan 21:00 nos Sul, a all achosi amodau "peryglus" ar hyd arfordir de, gorllewin a gogledd orllewin Cymru.