Undeb â diffyg hyder yn is-ganghellor Prifysgol Abertawe

Mae aelodau undeb wedi pleidleisio nad oes ganddyn nhw hyder yn is-ganghellor Prifysgol Abertawe.

Yn ôl UCU Prifysgol Abertawe roedd y bleidlais wedi'i sbarduno gan y cyhoeddiad o doriadau o £30m dros y flwyddyn academaidd hon, a £25m o hynny'n dod o gostau staff.

Dywedodd llywydd yr undeb fod y toriadau'n "creu sefyllfa waith amhosibl i staff".

Yn ymateb, dywedodd Prifysgol Abertawe fod heriau prifysgolion wedi gwaethygu ar draws y Deyrnas Unedig oherwydd "newidiadau sylweddol i'r cyd-destun recriwtio myfyrwyr rhyngwladol".

Is-ganghellor Prifysgol Abertawe, yr Athro Paul Boyle

Mae'r is-ganghellor, yr Athro Paul Boyle, hefyd yn gadeirydd Rhwydwaith Ymchwil ac Arloesi Prifysgolion Cymru ac yn Aelod o Fwrdd Prifysgolion y DU.

Dywedodd yr undeb, sy'n cynrychioli academyddion a phobl mewn gwasanaethau proffesiynol, nad oes ganddyn nhw hyder yn ei arweinyddiaeth a'r "cyfeiriad strategol a gymerwyd mewn ymateb i sefyllfa ariannol ddifrifol barhaus y brifysgol".

Cafodd y bleidlais ei chynnal ddydd Mercher diwethaf.

Fis Tachwedd diwethaf, dywedodd y brifysgol yn eu hadolygiad blynyddol y bydd angen gwneud toriadau gwerth £30m oherwydd "gostyngiad sylweddol yn nifer y myfyrwyr ôl-raddedig ac israddedig o dramor".

Daw hyn wrth i brifysgolion ledled Cymru wynebu anawsterau ariannol.

Ychwanegodd UCU Abertawe fod bron i 400 o staff wedi gadael y brifysgol fel rhan o gynllun diswyddo gwirfoddol, ochr yn ochr â chael gwared â bron i 200 o swyddi gwag.

Yn ôl yr undeb, dydyn nhw ddim yn credu bod modd datrys yr "argyfwng ariannol" yn y brifysgol trwy golli mwy o swyddi.

Dywedodd Estelle Hart, llywydd UCU Abertawe: "Mae'r bleidlais yma yn adlewyrchu'r dicter a'r rhwystredigaeth sy'n cael ei deimlo gan ein haelodau, sy'n wynebu blwyddyn arall gyda'r bygythiad o ddiswyddo tra bod disgwyl iddyn nhw gyflawni mwy a mwy gyda llai a llai.

"Mae anallu'r brifysgol i ddiystyru diswyddiadau gorfodol neu i gynnig unrhyw sicrwydd y bydd y rownd ddiweddaraf yma o doriadau yn ddigon i gydbwyso'r llyfrau yn creu sefyllfa waith amhosibl i staff, sydd nid yn unig yn poeni am eu swyddi ond am ddyfodol y brifysgol ei hun.

"Nid staff cyffredin na myfyrwyr sydd wedi achosi'r argyfwng ariannol yn Abertawe, ac ar draws y sector, ac mae'n gwbl annerbyniol eu bod nhw'n parhau i deimlo ei effeithiau mwyaf llym.

"Rhaid bod atebolrwydd i'r rhai sydd ar frig y sefydliadau."

'Penderfyniadau anodd wedi'u gwneud'

Dywedodd llefarydd ar ran Prifysgol Abertawe fod angen iddyn nhw wneud arbedion "er mwyn sicrhau ein cynaliadwyedd ariannol yn y dyfodol".

"Dros y tair blynedd diwethaf rydyn ni wedi gweithio'n galed i wneud yr arbedion hanfodol yma trwy leihau ein gwariant, trwy reoli swyddi gwag ar bob lefel, a thrwy staff yn gadael yn wirfoddol.

"Oherwydd maint yr her ar draws y sector, rydyn ni'n cydnabod fod penderfyniadau anodd wedi eu gwneud, ac fe fyddan nhw'n parhau i gael eu gwneud.

"Rydyn ni'n llwyr ymwybodol o'r effaith y mae hyn wedi'i gael o bosib ar ein staff, a'n blaenoriaeth trwy'r broses yw cefnogi ein cydweithwyr."

Dilynwch Cymru Fyw ar Facebook, X, Instagram neu TikTok.

Anfonwch unrhyw syniadau am straeon i [e-mail] neu cysylltwch drwy WhatsApp ar 07709850033.

Lawrlwythwch yr ap am y diweddaraf o Gymru ar eich dyfais symudol.