Morgan yn beirniadu gweinidog y DU am 'siarad ar ei rhan' ar doriadau

Dywedodd Eluned Morgan ei bod yn siarad "drosof fy hun"

Mae Prif Weinidog Llafur Cymru, Eluned Morgan, wedi beirniadu Ysgrifennydd Cymru am ddweud ei bod yn cefnogi toriadau'r canghellor i fudd-daliadau.

Dywedodd Jo Stevens wrth BBC Cymru yr wythnos ddiwethaf fod y prif weinidog wedi "croesawu" y diwygiadau dadleuol.

Ond mewn sesiwn danllyd yn y Senedd ddydd Mawrth, dywedodd Eluned Morgan: "Roedd gen i rywun arall yn ceisio siarad ar fy rhan yr wythnos diwethaf.

"Rwy'n siarad drosof fy hun."

Cadarnhaodd ffynhonnell yn agos at arweinyddiaeth Llywodraeth Cymru i'r BBC fod y sylw yn cyfeirio at Jo Stevens.

Dywedodd Ms Morgan ei bod yn cydnabod bod pobl yn "dioddef" ac yn "poeni" am y newidiadau.

Ond gwrthododd y prif weinidog dro ar ôl tro i gondemnio'r diwygiadau yn llwyr wrth iddi ddod o dan feirniadaeth barhaus gan y gwrthbleidiau yng nghwestiynau i'r prif weinidog.

Mae Llywodraeth y DU wedi dweud nad ydyn nhw am wneud sylw.

Roedd Eluned Morgan wedi ysgrifennu at yr Ysgrifennydd Gwaith a Phensiynau Liz Kendall yn gofyn am asesiad i effaith y newidiadau ar Gymru ar 11 Mawrth.

Daeth ymateb dros y penwythnos - dros bythefnos yn ddiweddarach.

Wrth wynebu beirniadaeth yn y Senedd ei bod hi wedi gwrthod cyhoeddi'r ymateb, dywedodd Ms Morgan ei bod yn gobeithio y byddai Llywodraeth y DU yn ei ryddhau brynhawn Mawrth.

Yn ddiweddarach, fe gafodd yr ymateb ei gyhoeddi gan yr Adran Gwaith a Phensiynau - heb unrhyw asesiad effaith wedi'i gynnwys, er bod yr adran yn addo edrych "ar effeithiau penodol ar y rhai sy'n byw yng Nghymru" yn y dyfodol.

Beth yw'r newidiadau dadleuol?

Fel rhan o ddatganiad y gwanwyn, fe gyhoeddodd y Canghellor sawl newid i'r system budd-daliadau.

Mae'r newidiadau yn cynnwys tynhau rheolau cymhwyster ar gyfer Taliadau Annibyniaeth Bersonol - y prif fudd-dal anabledd - sy'n cael eu hawlio gan fwy na 250,000 o bobl yng Nghymru.

Fe wnaeth asesiad gan yr Adran Gwaith a Phensiynau ganfod y bydd 3.2m o deuluoedd ar draws Lloegr a Chymru ar eu colled o ganlyniad i'r newidiadau, gyda 250,000 yn fwy o bobl yn cael eu gwthio i dlodi.

Dadl frys ddydd Mercher

Yn y cyfamser mae Plaid Cymru wedi sicrhau dadl frys yn y Senedd ddydd Mercher ar effaith newidiadau Llywodraeth Lafur y DU i wariant lles ar Gymru.

Dywedodd llefarydd Plaid Cymru dros Gyfiawnder Cymdeithasol, Sioned Williams AS: "Gallai'r diwygiadau lles a gyhoeddwyd gan y Canghellor fel rhan o gyllideb Gwanwyn llywodraeth y DU wthio 50,000 o blant ychwanegol i dlodi, yn ôl asesiad y llywodraeth ei hun.

"Dywedodd dadansoddiad cychwynnol gan y Resolution Foundation fod y cyfuniad o ragolygon economaidd gwan a'r toriadau i fudd-daliadau sy'n disgyn yn anghymesur ar deuluoedd incwm isel yn golygu bod incwm cyfartalog yr aelwydydd tlotaf ar y trywydd i ostwng £500 ar gyfartaledd dros y pum mlynedd nesaf.

"Beth bynnag yw eich barn chi am ddiwygiadau'r canghellor, y ffaith ddiamheuol yw nad oes gennym unrhyw asesiad swyddogol o'r effaith y bydd y diwygiadau hyn yn ei chael ar bobl Cymru nac ar gyllideb Llywodraeth Cymru.

"Mae hyn yn cael ei dystio gan lythyr gan y Prif Weinidog at yr Ysgrifennydd Gwladol dros Waith a Phensiynau, lle gofynnodd i lywodraeth y DU ddarparu asesiad penodol i Gymru, a hefyd mewn cyfweliad teledu lle amddiffynnodd Ysgrifennydd Gwladol Cymru statws 'Cymru a Lloegr' yr asesiad.

"Rydym yn haeddu gwell na hyn ar ôl chwarter canrif o ddatganoli," ychwanegodd.