Amgueddfa Genedlaethol Caerdydd ar gau 'am gyfnod byr'

Mae gwerth £25m o waith ei angen yng Nghaerdydd ar gyfer gwaith atgyweirio gan gynnwys toeau sy'n gollwng

Mae Amgueddfa Genedlaethol Caerdydd wedi cyhoeddi eu bod "wedi gwneud y penderfyniad anodd" i gau i'r cyhoedd "am gyfnod byr".

Mae'r amgueddfa wedi ymddiheuro am yr anghyfleustra, gan ddweud bod bod angen gwneud "gwaith cynnal a chadw ar unwaith" i'r adeilad ym Mharc Cathays.

Problem "mecanyddol, yn sgil methiant darn cydrannol mewn rhan neilltuol o'r adeilad" sydd i gyfri am y penderfyniad, yn ôl llefarydd.

Dywedodd bod "dim risg uniongyrchol i staff, gwirfoddolwyr, ymwelwyr na chasgliadau", a bod yn adeilad yn cau fel cam "rhagofal".

Ychwanegodd bod disgwyl datrysiad i'r sefyllfa "yn yr ychydig ddyddiau nesaf".

Y llynedd fe rybuddiodd pennaeth yr amgueddfa y gallai'r adeilad orfod cau gan fod ei gyflwr yn dirywio.

Mae'n un o saith amgueddfa ar draws Cymru sy'n wynebu ôl-groniad cynnal a chadw gwerth £90m.

Mae angen gwaith gwerth £25m yng Nghaerdydd ar gyfer gwaith atgyweirio, gan gynnwys toeau sy'n gollwng.

Cyhoeddodd Llywodraeth Cymru becyn ariannol gwerth £3.2m haf diwethaf ar gyfer gwaith atgyweirio i'r amgueddfa genedlaethol yng Nghaerdydd a'r Llyfrgell Genedlaethol yn Aberystwyth.

Mewn datganiad brynhawn Sul dywedodd llefarydd ar ran Amgueddfa Cymru mai eu prif flaenoriaeth yw "diogelwch a lles ein hymwelwyr, staff, a chadwraeth ein casgliadau... a dyna pam yr ydym wedi cymryd y mesur tymor byr hwn i gau'r amgueddfa.

"Er bod cau'r amgueddfa yn angenrheidiol er mwyn sicrhau bod yr adeilad yn bodloni'r holl safonau diogelwch, rydym yn cydnabod yr effaith y gallai hyn ei gael ar ein hymwelwyr, gwirfoddolwyr a'r gymuned.

"Mae ein tîm yn gweithio'n ddiwyd i fynd i'r afael â'r materion a nodwyd ac i wneud yr atgyweiriadau a'r gwelliannau angenrheidiol i warantu diogelwch pawb sy'n rhyngweithio â'r amgueddfa."

Bydd rheolwyr, meddai, "yn parhau i asesu'r sefyllfa" ac yn rhoi'r wybodaeth ddiweddaraf i'r cyhoedd.

Ychwanegodd eu bod "yn obeithiol y bydd y materion hyn yn cael sylw dros y dyddiau nesaf" ac yn edrych ymlaen at groesawu ymwelwyr "yn ôl yn fuan".

'Testun pryder mawr'

Dywedodd llefarydd Plaid Cymru ar ddiwylliant, Heledd Fychan bod y newyddion yn "destun pryder mawr... yn enwedig ar ôl yr holl rybuddion a glywsom y llynedd am yr ôl-groniad o gynnal a chadw oherwydd diffyg buddsoddiad a thoriadau gan Lywodraeth Cymru".

Dywedodd yr AS Ceidwadol, Andrew RT Davies bod yr Amgueddfa "yn dod â llawer o bobl i Gaerdydd ac mae'n atyniad pwysig.

"Mae'n rhaid i weinidogion y Senedd Lafur amlinellu'r camau maen nhw'n eu cymryd ar frys i sicrhau ei fod yn ailagor i'r cyhoedd cyn gynted â phosib."

Dywed rheolwyr yr amgueddfa eu bod yn gobeithio croesawu ymwelwyr eto "yn fuan"

Dywedodd llefarydd ar ran Llywodraeth Cymru: "Rydym yn ymwybodol bod Amgueddfa Cymru Caerdydd wedi gorfod cau am ychydig ddiwrnodau er mwyn mynd i'r afael â phroblem cynnal a chadw.

"Mae Amgueddfa Cymru yn ceisio datrys hyn gynted â phosib.

"Rydym wedi rhoi cyllid ychwanegol i sichrau bod cyrff diwylliannol Cymru yn cael eu gwarchod a'u diogelu, gan gynnwys £1.3m yn y flwyddyn ariannol hon ar gyfer gwaith brys yn Amgueddfa Cymru Caerdydd.

"Mae £3.7m yn rhagor wedi ei gynnwys yn y gyllideb ddrafft ar gyfer 2025-26."