Dewi Bryn Jones yn ennill Medal Wyddoniaeth yr Eisteddfod

Bydd Dewi Bryn Jones yn cael ei anrhydeddu mewn seremoni yn yr Eisteddfod

Bydd Medal Wyddoniaeth a Thechnoleg Eisteddfod Genedlaethol Wrecsam yn cael ei chyflwyno i Dewi Bryn Jones.

Mae'n derbyn y fedal am ei waith i ddatblygu adnoddau ac offer iaith gyfrifiadurol Cymraeg.

Mae'r fedal yn cael ei rhoi i gydnabod a dathlu cyfraniad unigolyn i faes gwyddoniaeth a thechnoleg trwy gyfrwng y Gymraeg.

Bydd Dewi Bryn Jones yn cael ei anrhydeddu mewn seremoni arbennig yn yr Eisteddfod yn Wrecsam ar brynhawn Iau, 7 Awst.

'Y wobr yn gwbl haeddiannol'

Mae Dewi Bryn Jones yn arwain tîm o ddatblygwyr meddalwedd yn Uned Technolegau Iaith Canolfan Bedwyr ym Mhrifysgol Bangor.

Mae ei waith yn galluogi'r cyhoedd i ddefnyddio'r Gymraeg ar gyfrifiaduron ac wrth gyfathrebu'n ddigidol.

Mae'r dechnoleg hefyd yn cefnogi pobl anabl ac unigolion ag anghenion ychwanegol i gyfathrebu'n Gymraeg.

Mae ei gyfraniad wedi arwain at ddatblygiadau arloesol ym maes technoleg ysgrifennu, lleferydd a chyfieithu peirianyddol Cymraeg.

Dywedodd yr Athro Delyth Prys, cyn bennaeth yr uned dechnoleg fod y wobr yn "gwbl haeddiannol".

"Fuaswn yn mynd mor bell â dweud oni bai am gyfraniad Dewi, ni fyddai gennym feddalwedd Gymraeg heddiw," meddai.

Cafodd Dewi Bryn Jones ei eni ym Mhwllheli ac ar ôl graddio mewn Cyfrifiadureg ym Mhrifysgol Caerefrog, bu'n gweithio yng Nghaergrawnt, Zurich a Helsinki.

Yn y Ffindir, dechreuodd gyfieithu a lleoleiddio meddalwedd Netscape Navigator cyn dychwelyd i Gymru i weithio gyda Draig Technology Ltd, lle datblygodd y rhaglen To Bach.

Ers 2002, mae wedi bod yn rhan o Uned Technolegau Iaith Canolfan Bedwyr, gan arwain datblygiadau megis Cysill, Cysgeir, Y Porth Termau Cenedlaethol, a fersiynau digidol o eiriaduron Cymraeg.

Mae hefyd wedi bod yn flaenllaw ym maes technoleg lleferydd, gan gynnwys creu lleisiau synthetig ar gyfer pobl nad ydynt yn gallu siarad, a datblygu'r ap Lleisiwr ar gyfer cleifion y GIG.

Fe wnaeth Dewi gyfuno'r dechnoleg hon i greu Macsen – y cynorthwyydd personol cyntaf yn y Gymraeg – ac mae wedi cyfrannu'n helaeth at brosiect Common Voice gan Mozilla.

Mae'n darlithio ar gwrs Meistr mewn Technolegau Iaith ym Mhrifysgol Bangor, ac wedi goruchwylio'r PhD cyntaf yn y maes trwy gyfrwng y Gymraeg.

Ef hefyd fu'n gyfrifol am ysgrifennu'r Llawlyfr Technolegau Iaith – y cyntaf o'i fath yn y Gymraeg.

Dilynwch Cymru Fyw ar Facebook, X, Instagram neu TikTok.

Anfonwch unrhyw syniadau am straeon i [e-mail] neu cysylltwch drwy WhatsApp ar 07709850033.

Lawrlwythwch yr ap am y diweddaraf o Gymru ar eich dyfais symudol.