Teulu dyn fu farw â Covid mewn cartref eisiau atebion

Bu'n rhaid i Catherine Griffiths ffarwelio gyda'i thad, Harry, trwy ffenest y cartref gofal

Mae merch dyn fu farw gyda Covid-19 mewn cartref gofal yn Aberystwyth wedi dweud ei bod eisiau atebion ynglŷn â sut ddaeth y feirws i mewn i'r cartref.

Bu farw Harry Griffiths, 86, yng nghartref gofal preifat Hafan y Waun yn gynharach yr wythnos hon.

Dywedodd ei ferch Catherine, sy'n byw ym Machynlleth, ei bod wedi gorfod ffarwelio gydag ef trwy ffenest y cartref, gyda'i brawd - sy'n byw yn Hong Kong - yn ymuno â nhw trwy gyswllt fideo.

Fe ddywedodd Cyngor Ceredigion ddiwedd yr wythnos ddiwethaf bod digwyddiad "sylweddol" yn y cartref o ran achosion coronafeirws.

Does dim manylion am nifer yr achosion na marwolaethau yno, ond mae tua 90 o drigolion yn cael gofal yn y cartref.

'Ffarwelio â Dad'

"Fe gawsom ni'r alwad i fynd at Dad," meddai Ms Griffiths.

"Fe gynigon nhw i ni fynd tu mewn neu ei weld trwy'r ffenest, ac fe wnes i glywed llais fy nhad yn dweud wrtha i'n syth i beidio mynd i mewn, ac fe wnaeth fy mrawd ddweud hynny wrtha i hefyd.

"Felly aethom ni i'r ffenest, ac fe gawsom ni'r cyfle i ffarwelio â Dad mewn galwad tair ffordd i Hong Kong.

"Fe wnaethon nhw roi ei wely wrth y ffenest. Roedd Dad yn ceisio ymateb ond doedd o ddim yn gallu, ond roedd yn gwybod ein bod hi yno ac yn ei garu."

Pryder Catherine Griffiths ydy y gallai ysbyty lleol fod wedi rhyddhau claf oedd â Covid-19 i'r cartref

Roedd gan Mr Griffiths dementia, ac wedi byw yn Hafan y Waun ers mis Chwefror eleni.

Dywedodd ei ferch fod y cartref wedi gofalu'n dda iawn am ei thad a'i fod yn hapus yno.

Roedd wedi bod yn iach hefyd nes yn ddiweddar, pan fu'n rhaid ei gymryd i Ysbyty Bronglais, a daeth cadarnhad bod ganddo Covid-19.

Dywedodd Ms Griffiths fod ei thad wedi dal y feirws yn Hafan y Waun, er bod gan y perchnogion, Methodist Homes Association, bolisïau llym am beidio â gadael unrhyw un sydd wedi profi'n bositif am y feirws i fynychu'r cartref.

Bu farw Harry Griffiths yng nghartref gofal Hafan y Waun yn gynharach yr wythnos hon

Dydy hi ddim yn rhoi'r bai ar y cartref, ac mae hi'n bryderus y gallai ysbyty lleol fod wedi rhyddhau claf oedd â Covid-19 i'r cartref.

"Dydw i ddim yn deall sut mae hyn wedi digwydd - ym mis Mawrth ac Ebrill roedden ni'n clywed am y sefyllfaoedd ofnadwy mewn cartrefi gofal, gyda phobl fregus yn marw," meddai Ms Griffiths.

"Ond fe wnes i weld cynlluniau'r Methodist Homes Association ac roedden nhw'n gadarn a diogel, felly ro'n i'n teimlo'n gyfforddus.

"Doedd yr un person yn y cartref wedi mynd yn sâl ers mis Mawrth, felly dydw i ddim yn deall sut bod hyn wedi digwydd.

"Mae polisïau Cyngor Ceredigion wedi bod yn llym, a'r cartref hefyd, felly pam fod fy nhad wedi marw?"

Does dim cadarnhad faint o achosion sydd wedi'u cofnodi yng nghartref Hafan y Waun

Mewn ebost gafodd ei yrru at deuluoedd preswylwyr, dywedodd rheolwyr y cartref eu bod yn "delio gyda chlwstwr o achosion Covid-19".

"Daeth i'r amlwg wedi i breswylydd gael prawf positif am Covid-19 wrth gael eu rhyddhau o Ysbyty Bronglais," meddai'r ebost.

Mae'r cartref wedi profi'r holl staff a phreswylwyr, ac yn parhau i ddisgwyl am rai canlyniadau.

Ond dywedodd Cyngor Ceredigion mai disgwyl i gael ei ryddhau o'r ysbyty oedd y preswylydd pan gafodd y prawf positif, ac o ganlyniad ni chafodd ei ryddhau.

"Ni chafodd y preswylydd ei ryddhau i'r cartref gofal ar ôl derbyn y prawf positif am Covid-19," meddai llefarydd.

• 'Cyfnod na welwyd ei debyg,' medd caplan cartref

• Achos 'sylweddol' o Covid-19 mewn cartref gofal

• Achosion Covid-19 mewn cartref gofal yn Aberystwyth

"Rwy'n dychmygu bod pawb eisiau atebion," meddai Ms Griffiths.

"Teuluoedd staff y cartref, y gymuned ehangach - ry'n ni oll eisiau gwybod beth aeth mor ddifrifol o'i le er mwyn galluogi i hyn ddigwydd."

Mae Bwrdd Iechyd Hywel Dda, sy'n gyfrifol am Ysbyty Bronglais, wedi cael cais am sylw.