Dubs: Angen i awdurdodau Cymru wneud mwy i ffoaduriaid

16 o blant sydd wedi cael eu derbyn gan gynghorau Cymru

Dylai Llywodraeth Cymru a chynghorau sir fod yn gwneud mwy i gefnogi plant sy'n ffoaduriaid, yn ôl ymgyrchydd blaenllaw.

Mae ffigyrau a ryddhawyd o dan y Ddeddf Rhyddid Gwybodaeth yn dangos bod cynghorau Cymru wedi derbyn cyfanswm o 16 o blant sydd wedi dod i'r wlad heb riant.

Mae'r ffigyrau yn "siomedig" yn ôl yr Arglwydd Alf Dubs, a ysgogodd ddeddfwriaeth i gynnig taith ddiogel i Brydain i blant yng nghanol yr argyfwng mudo.

Ym mis Chwefror 2017 daeth cynllun gan y Swyddfa Gartref i ben ar ôl derbyn dim ond 350 o'r 3,000 o ffoaduriaid a gynlluniwyd.

Dywedodd Llywodraeth Cymru ei bod yn "cydymdeimlo" â phryderon yr Arglwydd Dubs.

Ychwanegodd Cymdeithas Llywodraeth Leol Cymru bod y pwysau ar wasanaethau plant wedi ei gwneud yn anodd i gynghorau dderbyn mwy o ffoaduriaid.

• Derbyn ffoaduriaid ar draws Cymru

• Pryder am gynllun plant sy'n ffoaduriaid

Mae Cyngor Caerdydd wedi rhoi lloches i 11 plentyn, cafodd dau gartref yn Rhondda Cynon Taf a Bro Morgannwg ac un ym Mhowys.

Wrth ymateb i'r ffigyrau ar raglen Newyddion 9, dywedodd yr Arglwydd Dubs: "Mae'n siomedig. Ond rydw i bob amser yn gobeithio y bydd cyfweliadau fel hyn yn annog awdurdodau lleol i ddweud y gallant wneud rhywbeth yn ei gylch."

"Mae'r Cymry yn bobl hael iawn, maen nhw'n ddyngarol iawn, mae'n mynd yn erbyn y traddodiad hwn yng Nghymru na ddylent fod yn gwneud hyn."

Daeth yr Arglwydd Dubs i'r DU fel plentyn oedd yn ceisio lloches cyn dechrau'r Ail Ryfel Byd

Galwodd Llywodraeth Cymru ar y Swyddfa Gartref i ddarparu mwy o arian.

Dywedodd y Dirprwy Weinidog a'r Prif Chwip, Jane Hutt: "Rydyn ni'n cydymdeimlo â phryderon yr Arglwydd Dubs ynghylch lleoli plant sydd yn ceisio lloches.

"Mae ymchwil yn dangos mai dim ond 55% o'r costau gwirioneddol yw'r lefelau cyllido sy'n cael eu darparu gan y Swyddfa Gartref ar hyn o bryd, ac nid oes darpariaeth ar gyfer costau cysylltiedig, fel gofal iechyd ac addysg."

"Mae Cymru wedi derbyn mwy na'i siâr o ffoaduriaid i gymharu ag ardaloedd eraill o Brydain", yn ôl Aled Edwards

Dywedodd y Parchedig Aled Edwards o fudiad Alltudion ar Waith fod 2,500 o ffoaduriaid wedi cael lloches yng Nghymru drwy ddosbarthiad y Swyddfa Gartref.

"Dwi'n derbyn yr her mae'r Arglwydd Dubs yn rhoi ond mae'n rhaid i ni fod yn deg â Chymru," meddai.

"Mi rydym ni i raddau wedi derbyn mwy na'n siâr i gymharu ag ardaloedd eraill o Brydain."

Ychwanegodd: "Fydda fo'n ddoeth i awdurdodau lleol beidio derbyn plant os nad ydyn nhw'n abl i'w derbyn nhw'n briodol."

'Gobeithio gallu derbyn mwy'

Dywedodd y Cynghorydd Susan Elsmore ar ran Cymdeithas Llywodraeth Leol Cymru: "Roedd awdurdodau wedi gobeithio gallu derbyn mwy o blant dros amser ond mae'r pwyseddau ar wasanaethau plant yng Nghymru ar hyn o bryd, yn nhermau cynnydd mewn galw a chyllidebau'n crebachu, wedi gwneud hyn yn heriol iawn.

"Mae'r prinder mewn llety neu lefydd addas ar gyfer plant wedi profi i fod yn dramgwydd sylweddol i allu cynghorau i dderbyn a gofalu am fwy o blant, er bod yr ewyllys yn bodoli mewn sawl cyngor.

"Mae prinder gwasanaethau cefnogol addas, megis mynediad i gefnogaeth iechyd meddwl yn dilyn profiadau trawmatig, hefyd yn rwystr.

"Mae CLlLC wedi bod yn gweithio gyda Llywodraeth Cymru wrth geisio mynd i'r afael â'r rhwystrau yma a chefnogi cynghorau i allu gofalu am fwy o blant sy'n ffoaduriaid."