Profion coronafeirws yn achos ffrae rhwng llywodraethau

  • Cyhoeddwyd
Vaughan GethingFfynhonnell y llun, Getty Images
Disgrifiad o’r llun,

Mae Vaughan Gething wedi rhoi'r gorau i dargedau profion yng Nghymru

Mae yna ffrae rhwng llywodraethau Cymru a'r DU ar ôl beirniadaeth o weinidogion Bae Caerdydd am roi'r gorau i dargedau ar gyfer profion coronafeirws.

Wrth siarad yn San Steffan ddydd Mercher dywedodd Ysgrifennydd Tramor y DU, Dominic Raab y dylai'r holl lywodraethau weithio gyda'i gilydd gan feirniadu Cymru am roi'r gorau i dargedau.

Yn ôl Mr Raab roedd hi'n "bwysig cael targed ac i yrru tuag at y targed hwnnw".

Ond gwrthod y feirniadaeth mae Llywodraeth Cymru.

Mewn ymateb dywedodd Gweinidog Economi Llywodraeth Cymru, Ken Skates, nad oedd Mr Raab "yn iawn i fod yn feirniadol o Lywodraeth Cymru ac enwi gweinidogion Cymru... mewn modd mor gyhoeddus".

Methu targedau

Ddydd Llun fe wnaeth Prif Weinidog Cymru, Mark Drakeford, gadarnhau na fyddai targedau newydd ar gyfer profion Covid-19 yn cael eu gosod.

Daeth hynny wedi i'r Gweinidog Iechyd, Vaughan Gething adolygu'r targed gwreiddiol o 5,000 o brofion y dydd erbyn canol mis Ebrill.

Y capasiti dyddiol ar hyn o bryd yng Nghymru yw 1,300 o brofion y diwrnod.

Ond mae Llywodraeth y DU hefyd wedi methu eu targed hwythau o 100,000 o brofion y dydd erbyn diwedd y mis.

Dominic RaabFfynhonnell y llun, Getty Images
Disgrifiad o’r llun,

Roedd Dominic Raab yn llenwi esgidiau Boris Johnson yn sesiwn Cwestiynau'r Prif Weinidog ddydd Mercher

Yn ôl Mr Raab maen nhw wedi llwyddo i gyrraedd 40,000 y dydd, ond mae Llafur yn dweud fod y ffigwr yn agosach at 20,000.

Yn ystod Cwestiynau'r Prif Weinidog, ble roedd Mr Raab yn ateb cwestiynau yn absenoldeb Boris Johnson, dywedodd: "Dwi'n meddwl y dylai [Keir Starmer, yr arweinydd Llafur] ymuno â fi, wrth i ni ymroi i'r ymdrech genedlaethol yma, o ddweud wrth Weinidog Iechyd Cymru, Vaughan Gething - sydd wedi gollwng y targed yng Nghymru, dan arweiniad Llafur, o 5,000 o brofion - fod angen i ni weithio gyda'n gilydd, ym mhob cornel o'r Deyrnas Unedig, i wneud yn siŵr bod pob cornel o'r Deyrnas Unedig yn gweithio gyda'n gilydd i sicrhau ein bod ni'n gwireddu'r ymdrech genedlaethol."

Mwy am coronafeirws
Mwy am coronafeirws

Wrth daro nôl yn erbyn beirniadaeth Dominic Raab, dywedodd Ken Skates mai bwriad strategaeth Llywodraeth Cymru oedd "blaenoriaethu cynnal profion ar y rheng flaen".

Ychwanegodd Mr Skates nad oedd gan Mr Raab "hawl i fod yn feirniadol o Lywodraeth Cymru, i enwi gweinidogion".

"Dydw i ddim yn gwybod am unrhyw wleidydd, o unrhyw blaid, nad y'n nhw'n rhoi eu holl ymdrech i'r frwydr o daclo'r coronafeirws," meddai.

"Mae bai arno am feirniadu, mae bai arno am wneud hynny mewn ffordd mor gyhoeddus."

Tai haf

Yn ystod y gynhadledd fe wnaeth Mr Skates hefyd ddweud y byddai Llywodraeth Cymru yn "fwy na pharod" i ystyried rhoi pwerau ychwanegol i'r heddlu i allu atal pobl rhag teithio i'w hail gartrefi yn ystod y pandemig.

Roedd Mr Skates yn ymateb i lythyr gan grŵp o uwch feddygon yn galw ar Mark Drakeford i wneud y defnydd o ail gartref yn anghyfreithlon yn ystod argyfwng Covid-19.

Ychwanegodd Mr Skates ei bod hi'n "gamgymeriad" i'r DU beidio â chymryd rhan mewn cynllun gan yr Undeb Ewropeaidd i brynu offer meddygol.

Dywedodd na fyddai'n "efelychu Dominic Raab a beirniadu unigolion" ond y dylai Llywodraeth y DU wedi "manteisio ar y cyfle i weithio gyda llywodraethau eraill i oresgyn yr her rydyn ni i gyd yn ei wynebu".

Coronavirus testFfynhonnell y llun, zetat/Getty Images
Disgrifiad o’r llun,

Mae targedau wedi profion wedi profi'n anodd i'w cyrraedd yng Nghymru a Lloegr

Yn y cyfamser, mae Iechyd Cyhoeddus Cymru wedi cadarnhau 15 marwolaeth arall o Covid-19 gan ddod â'r cyfanswm swyddogol i 624.

Nid yw'r ffigwr yma o reidrwydd yn cynnwys marwolaethau coronafeirws yn y gymuned neu mewn cartrefi gofal.

Maen nhw hefyd wedi cadarnhau 274 o achosion newydd o'r haint, gan ddod â'r cyfanswm i 8,124 - er bod y gwir nifer yn debygol o fod yn llawer uwch.