Covid-19: Hanner oedolion Cymru wedi cael brechiad

Mae cyfanswm y dosau a roddwyd yng Nghymru wedi codi i dros 1.6 miliwn

Mae dros 50% o oedolion Cymru wedi derbyn eu brechlyn Covid-19 cyntaf, yn ôl Gweinidog Iechyd Cymru.

Bedwar mis ers dechrau'r cynllun brechu mae dros 350,000 hefyd wedi derbyn y cwrs llawn o ddau frechiad rhag yr haint.

Derbyniodd 14,417 yn rhagor o bobl eu pigiad cyntaf ddydd Sul, tra bod 7,099 o bobl wedi cael eu hail ddos.

Mae mwy na 1,273,000 o bobl wedi derbyn eu dos cyntaf - dros 50% o oedolion Cymru - ac mae 346,058 o'r rheiny wedi cael y cwrs llawn.

Dywedodd Vaughan Gething AS fod hyn yn garreg filltir "nodedig".

Ond rhybuddiodd Mr Gething hefyd fod y pandemig yn golygu ei bod hi'n "anochel" bod rhestrau aros am driniaeth yn yr ysbyty yn hirach.

Mae'r ffigyrau diweddaraf yn dangos bod 540,000 o bobl yng Nghymru yn aros am driniaeth, gyda 60% o'r rhestr yn apwyntiadau newydd i gleifion allanol.

• Cyflwyno cynllun adfer £100m y Gwasanaeth Iechyd yng Nghymru

• Cymru'n disgwyl 250,000 yn llai o ddosau brechlyn

Daw'r newyddion am y garreg filltir brechu wrth i Iechyd Cyhoeddus Cymru gyhoeddi na chafodd yr un farwolaeth yn gysylltiedig â Covid-19 ei chofnodi yn y 24 awr ddiwethaf.

Cafodd 150 o achosion newydd o'r haint eu cofnodi.

Daw hyn â nifer yr achosion yng Nghymru i 207,992, a'r marwolaethau i 5,488, yn ôl y system yma o gofnodi.

Mae'r gyfradd ar draws Cymru dros saith diwrnod bellach yn 42 ym mhob 100,000 person.

Gwedd-newid apwyntiadau

Wrth siarad yn ystod cynhadledd i'r wasg y llywodraeth ddydd Llun, dywedodd Mr Gething: "Mae ein gwasanaethau iechyd a gofal wedi bod wrth wraidd ein hymateb i'r pandemig.

"Dyna pam rwyf wedi cyhoeddi tâl bonws arbennig i dros 220,000 o staff iechyd a gofal.

"Maen nhw wedi gweithio yn gwbl ddiflino," ychwanegodd.

Ond mae'n dweud bod y flwyddyn ddiwethaf wedi cael effaith andwyol ar y GIG yng Nghymru a bod nifer o apwyntiadau wedi gorfod cael eu gohirio.

"Mae dros 200,000 o bobl wedi cael prawf positif o'r haint ac mae dros 30,000 wedi gorfod cael triniaeth ysbyty oherwydd yr haint ac felly mae'n rhestrau aros yn cynyddu," ychwanegodd.

Yn ystod y pandemig mae'r boblogaeth wedi gorfod dysgu am, a defnyddio, technoleg er mwyn cael mynediad at wasanaethau

Yn ystod y gynhadledd i'r wasg fe amlinellodd Mr Gething gynllun i wario £100m ar wasanaethau er mwyn ceisio gostwng amseroedd aros.

Dywedodd y Gweinidog Iechyd mai'r bwriad yw mabwysiadu dulliau newydd o weithredu gan gynnwys anfon pobl yn syth am brofion cyn gweld ymgynghorydd.

"Ry'n ni hefyd am wneud mwy o ddefnydd o apwyntiadau rhithiol - cyn y pandemig roedd canran yr apwyntiadau rhithiol yn 8% ond bellach maen nhw'n 34%."

Y bwriad, meddai'r gweinidog, ydy creu canolfan, ar gost o £1.26m, fydd yn datblygu a hyrwyddo'r defnydd o dechnoleg newydd mewn gofal iechyd a chymdeithasol.