Cost cynnal rasys fel marathon wedi codi'n aruthrol

Mae cost cynnal rasys cystadleuol fel marathonau yn gynyddol heriol, yn ôl cwmni o'r gogledd sy'n eu trefnu.

Yn ôl cwmni Always Aim High/Camu i'r Copa, sy'n trefnu triathlon Caerdydd a chystadlaethau eraill, mae costau 40% yn uwch eleni.

"'Dan ni wedi gweld newidiadau andros o fawr," meddai Tim Lloyd o'r cwmni.

"Mae pob dim wedi mynd i fyny. Er bod prisiau ni wedi codi, 'da ni heb godi costau.

"Y macsimwm 'da ni 'di codi cost ticed ydy 5%. Mae 'na gap mawr a dyna ydy'r broblem."

Dyw cwmni Tim Lloyd heb godi prisiau i redwyr eto, er bod cost yr holl drefniadau wedi cynyddu

Fe ddaw'r rhybudd wrth i ddinas Casnewydd gynnal marathon a ras 10K ddydd Sul, lle mae disgwyl y bydd 6,000 o bobl yn rhedeg.

Er nad yw'r gost i redwyr wedi codi yng Nghasnewydd ers 2019, mae'r trefnwyr Run 4 Wales yn rhybuddio bod heriau economaidd sylweddol wrth drefnu'r ras o ganlyniad i'r argyfwng costau byw a chwyddiant.

Yn ôl Matt Newman, prif weithredwr Run 4 Wales, mae'r hinsawdd economaidd yn "anodd", yn enwedig oherwydd bod gan bobl "lai o arian yn eu pocedi" er mwyn talu i redeg.

Mwy yn rhedeg ond llai yn rasio

Mae mwy o bobl yn rhedeg yng Nghymru nag erioed o'r blaen yn ôl James Williams, prif weithredwr Athletau Cymru.

Er y twf, mae'n rhybuddio nad yw'r niferoedd cynyddol yn golygu mwy o bobl yn cofrestru i rasio.

"Mae hanner miliwn o bobl ledled Cymru yn rhedeg bob wythnos," meddai.

"Nid yw hynny o reidrwydd yn golygu'r niferoedd yna yn cymryd rhan mewn digwyddiadau trwyddedig."

• Priodas Pum Mil Metr: Cwpl yn priodi ar ôl Parkrun

• Dathlu 20 mlynedd o rasys llwybr heriol

Mae Mr Williams yn rhybuddio y gallai costau barhau i godi i'r busnesau sy'n trefnu'r digwyddiadau.

"Busnesau yw'r rhain felly mae'n rhaid iddynt dalu eu costau, a dwi'n meddwl ar ryw adeg - oni bai bod awdurdodau lleol yn gweithio gyda'n darparwyr - efallai y byddwn yn gweld costau'n parhau i godi."

Mae rhedeg ymhlith y campau "mwyaf hygyrch a rhesymol o ran y gost" yn ôl Mr Williams, gan ychwanegu ei fod yn "galonogol" bod cymaint o bobl yn dewis rasio am ddim mewn digwyddiadau ParkRun ar draws y wlad.

Mae yna ffactorau ariannol i'r rhai sy'n rhedeg yn rheolaidd, medd Fay Bowen

Un o'r bobl sy'n ystyried y gost yw Fay Bowen o Gasnewydd, oedd wedi dechrau rhedeg yn ystod y pandemig. Bydd hi'n rhedeg y ras 10K ddydd Sul.

"Nes i ddechrau rhedeg gan feddwl bod e'n ffordd weddol rad o gadw'n ffit ond nes i sylweddoli'n gyflym fod e ddim," dywedodd.

Er bod Fay yn dweud bod rhedeg wedi newid ei bywyd am y gorau, mae'r ochr ariannol yn parhau'n ffactor.

"Mae'n sicr wedi bod yn dipyn o rwystr i mi o ran gwneud rasys sydd ymhellach oddi cartref," meddai.

"Dwi'n credu bod e'n gallu costio cannoedd, yn dibynnu ar ble rydych chi'n mynd. Dwi'n meddwl yn yr hinsawdd sydd ohoni y gallai hynny fod yn rhwystr i bobl."

'Dwi'n rhedeg er cof am fy mrawd'

Un arall sy'n rhedeg yng Nghasnewydd yw Lee Smith. Mae e'n rasio er cof am ei frawd, Dean, a fu farw yn 30 oed ar ôl cael ei daro gan lori.

"Mae'r ras yma yn enfawr i fi a'r holl deulu," meddai.

Mae Lee Smith yn rasio er cof am ei frawd, Dean

Er ei fod yn benderfynol o godi cymaint o arian ag sy'n bosib, mae Lee yn dweud bod y gost yn bryder iddo.

"Nid cost y ras yn unig yw hi. Mae rhaid meddwl am y pethau sydd angen arnoch chi - y bwyd, yr esgidiau, yr offer. Mae e'n gallu mynd yn lot."

Fe gafodd Lee ostyngiad am brynu tocynnau i Farathon Casnewydd a Hanner Marathon Caerdydd ar y cyd.

Mae'n credu y byddai mwy o gymhellion yn annog mwy i gofrestru ar gyfer rasys.

"Mae angen cymhelliad yng Nghymru i leihau cost rasys," meddai.