Gobeithio ehangu cynllun i drin dolur gwddf ledled Cymru
- Cyhoeddwyd
Mae'n bosib bydd cynllun peilot i drin dolur gwddf mewn fferyllfeydd yn ehangu'r flwyddyn nesaf.
Yn ôl ystadegau sydd wedi dod i law Newyddion 9, mae'r arbrawf wedi bod yn llwyddiannus iawn ym myrddau iechyd Cwm Taf a Betsi Cadwaladr.
Bwriad y cynllun peilot oedd lleddfu'r pwysau ar feddygon teulu a lleihau'r defnydd o wrthfiotigau, gan weithio i gyrraedd targed Llywodraeth Cymru.
Doedd dim angen gwrthfiotigau ar 75% o'r sampl o 400 a gymerodd y prawf yn y fferyllfa yn ystod y cyfnod o dri mis.
Yn ogystal, dywedodd dros 90% ohonyn nhw y byddan nhw wedi mynd at feddyg teulu pe na bai'r prawf ar gael.
Mae Adrian Fraser Jones, fferyllydd yn Nhreorci, yn un o ryw 70 o fferyllwyr sy'n rhan o'r rhan o'r cynllun peilot.
"Mae 'na tua 70 fferyllfa dros Gymru'n cael ei wneud ar y funud. Os mae'n bosib bydd hwn yn mynd i fwy o fferyllfeydd sy'n dilyn, byddai hynny'n beth gwych."
Mae'r prawf yn cynnwys casglu sampl o'r geg er mwyn cael ei brofi yn y fan a'r lle, ac nid oes angen gweld y meddyg teulu o gwbl, hyd yn oed petai angen triniaeth.
"Os mae'r canlyniad yn dod allan yn gadarnhaol, mae'n bosib i fi rhagnodi gwrthfiotig," esbonia Mr Jones.
Mae cynllun tebyg ar gael gan Fwrdd Iechyd Betsi Cadwaladr hefyd.
Doedd dim angen gwrthfiotigau ar 86% o'r rhai gymerodd y prawf yn y fan honno, gyda 90% ohonyn nhw hefyd yn dweud y byddan nhw wedi mynd at y meddyg teulu os nad oedd modd cael prawf mewn fferyllfa.
Ar ôl llwyddiant y cynllun yng Nghwm Taf, mae'r bwrdd yn ystyried ei ehangu'r flwyddyn nesaf.
Un sy'n croesawu'r penderfyniad yna ydy Dr Eleri Davies o Iechyd Cyhoeddus Cymru, sy'n arbenigwraig ym maes gwrthfiotigau.
"Dwi'n meddwl bod angen gwneud lot fwy o waith fel hyn er mwyn gwella'r diagnostig," meddai.
"Mae e hefyd yn helpu gyda'r neges i bobl bod dim wastad angen gwrthfiotigau."
Ychwanegodd Dr Davies bod angen edrych ymhellach ar ganlyniadau'r peilot "cyn gwneud mwy o hyn ar draws Cymru" ond eu bod eisoes yn edrych yn "addawol iawn".
Straeon perthnasol
- Cyhoeddwyd28 Ionawr 2019
- Cyhoeddwyd20 Hydref 2018
- Cyhoeddwyd6 Ionawr 2017