Niwclear newydd Wylfa: Awgrym cryfaf eto gan Rishi Sunak

Mae atomfa Wylfa yn cael ei dadgomisiynu ar ôl stopio cynhyrchu ynni yn 2015

Mae'r Prif Weinidog Rishi Sunak wedi rhoi ei awgrym cryfaf eto y bydd Wylfa, ar Ynys Môn, yn cael ei enwi fel un o'r safleoedd sy'n cael ei ffafrio ar gyfer atomfa newydd yn ddiweddarach eleni.

Fe'i galwodd yn "safle gwych" a allai ddarparu ar gyfer adweithyddion modiwlaidd bach a ffatri fwy.

Dywedodd Mr Sunak y byddai'r safleoedd a ffefrir yn cael eu cyhoeddi yn ddiweddarach eleni a bod "Wylfa yn rhywle allai wneud y ddau".

Bu'n siarad gyda BBC Cymru cyn cynhadledd y Ceidwadwyr ym Manceinion.

• 'Pobl Môn wedi syrffedu ar ddiffyg eglurder Wylfa'

Ym mis Ebrill 2022, lansiodd Llywodraeth y DU ei strategaeth diogelwch ynni, a chafodd Wylfa ei chrybwyll fel un o'r safleoedd a allai gael sêl bendith ar gyfer datblygiad niwclear newydd.

Ym mis Mai eleni, fe wnaeth adroddiad gan ASau ar y Pwyllgor Materion Cymreig annog gweinidogion y DU i ddangos "ymrwymiad mwy pendant" i adeiladu atomfa newydd yn Wylfa, gan rybuddio bod dileu cais Hitachi i wneud hynny yn 2020 wedi gadael "creithiau ar y gymuned leol".

Dywedodd Rishi Sunak bod "Wylfa yn safle gwych"

Ddydd Iau, dywedodd Mr Sunak wrth BBC Cymru: "Rydym wedi ymrwymo i ynni niwclear yn gyffredinol oherwydd ei fod yn rhan bwysig o sut rydym yn darparu sicrwydd ynni yn y DU, ond hefyd sut rydym yn datgarboneiddio dros amser i gyrraedd sero net ond mewn ffordd gymesur a phragmatig.

"Mae Wylfa yn safle gwych oherwydd gall wneud pŵer giga-wat o bosibl ond gallai hefyd wneud adweithyddion modiwlaidd bach.

"Heb fynd i mewn i ormod o fanylion, yn ddiweddarach eleni byddwn yn cyhoeddi'r safleoedd ar gyfer cam nesaf ein proses ar adweithyddion modiwlaidd bach.

"Ni allaf ddweud llawer mwy cyn hynny ond yn amlwg mae Wylfa yn rhywle a allai wneud y ddau."

Port Talbot yw lleoliad gweithfeydd dur mwyaf Tata ym Mhrydain

Gwnaeth y prif weinidog hefyd amddiffyn cytundeb ei lywodraeth gyda Tata i gadw gwaith dur Port Talbot ar agor, a gyhoeddwyd yn gynharach y mis hwn.

Bydd y gwaith dur, y mwyaf yn y DU, yn derbyn cymhorthdal o hyd at £500m gan drethdalwyr i osod ffwrnais arc trydan a chynhyrchu dur mewn ffordd wyrddach.

Ond mae disgwyl cymaint â 3,000 o swyddi i gael eu colli ar draws y DU, yn bennaf ym Mhort Talbot, ac fe wadodd Mr Sunak nad oedd y cynlluniau'n ddigon uchelgeisiol.

"Roedd y ffatri ddur honno yn wynebu cau yn llwyr - byddai 8,000 o swyddi wedi'u colli, dyna beth oedd pobl yn poeni amdano.

"Yr hyn sydd wedi digwydd yma yw bod y llywodraeth wedi camu i'r adwy, dyna Lywodraeth y DU nid Llywodraeth Cymru, mae Llywodraeth y DU wedi camu i mewn ac wedi darparu llawer iawn o gefnogaeth i helpu'r gwaith dur hwnnw i gael dyfodol cynaliadwy hirdymor, gan gynhyrchu dur yn lân ac arbed 5,000 o swyddi."