Llafur Cymru yn lansio ymgyrch etholiadau lleol

Dywedodd Mark Drakeford bod yr argyfwng costau byw "heb ddod o nunlle"

Mae Mark Drakeford wedi beio'r Ceidwadwyr am yr argyfwng costau byw wrth lansio ymgyrch Llafur ar gyfer yr etholiadau lleol.

Fe ymunodd Syr Keir Starmer â'r prif weinidog ym Mhen-y-bont ar Ogwr ar gyfer dechrau'r ymgyrch ddydd Mawrth.

Gyda mwyafrif ar saith o'r 22 cyngor, Llafur yw'r blaid fwyaf yn neuaddau sir Cymru.

Ond fe fydd y blaid yn gobeithio am ganlyniad gwell ar 5 Mai nac yn yr etholiadau diwethaf yn 2017 pan gollon nhw dros 100 o gynghorwyr.

Cyn y lansiad fe ddywedodd Mr Drakeford: "Dros y pum mlynedd diwethaf, mae cynghorau Llafur Cymru a chynghorwyr Llafur Cymru wedi camu i'r adwy - p'un a'u bod yn delio ag effeithiau llifogydd, yn cyflwyno polisïau blaenllaw fel Rhaglen Ysgolion yr 21ain Ganrif neu'n ymateb i'r pandemig.

"Wrth i ni wynebu argyfwng costau byw a wnaed gan y Torïaid a'r sefyllfa ddinistriol yn Wcráin, mae cynghorau Llafur Cymru unwaith eto'n gweithio'n ddiflino i ddiogelu a chyflawni dros gymunedau lleol."

Cafodd yr ymgyrch ei lansio yn Academi Steam Coleg Penybont ym Mhencoed

Yn y lansiad ei hun, fe ddywedodd Mr Drakeford bod cynghorau Llafur, mewn partneriaeth â Llywodraeth Cymru wedi bod yn "sylfaen" i'r ffordd y cafodd pobl Cymru eu "gwasanaethu a'u diogelu" yn ystod dwy flynedd heriol y pandemig.

Ychwanegodd: "Y gwirionedd trist yw y bydd y blynyddoedd o'n blaenau ni yr un mor heriol. Nid yw'r pandemig drosodd."

Wrth siarad yn Academi STEAM (Science, Technology, Engineering, Arts and Mathematics) campws Pencoed Coleg Pen-y-bont, dywedodd Mr Drakeford bod pobl yn byw ar hyn o bryd dan "argyfwng costau byw Torïaidd".

"Nid yw wedi dod o nunlle," meddai. "Mae degawd o lymder wedi tanseilio capasiti teuluoedd gweithgar ar draws y DU i wrthsefyll y straen sydd i ddod.

Roedd arweinydd Prydeinig y blaid, Syr Keir Starmer, yn lansiad ymgyrch Llafur Cymru

"Llywodraeth Geidwadol wnaeth benderfynu yn natganiad y gwanwyn, dim ond 10 diwrnod yn ôl, i ddweud, dan ffigyrau y gwnaethon nhw eu hunain eu cyhoeddi, y bydd eu penderfyniadau nhw'n arwain at... hanner miliwn yn fwy o blant ar draws y DU mewn tlodi dros y ddwy flynedd nesaf."

Gan restru polisïau fel cyflwyno prydau ysgol am ddim i bob disgybl cynradd - rhan o gytundeb Llywodraeth Lafur gyda Phlaid Cymru, dywedodd Mr Drakeford y byddai gweinidogion Cymreig a chynghorau Llafur yn rhoi "arian ym mhocedi pobl sydd daer angen y cymorth yn yr wythnosau a'r misoedd i ddod".

Yn 2017 fe gollodd Llafur Cymru eu mwyafrif ar gynghorau Blaenau Gwent, Pen-y-bont ar Ogwr a Merthyr Tudful.

Maen nhw'n amddiffyn mwyafrif ar gynghorau Abertawe, Castell-nedd Port Talbot, Rhondda Cynon Taf, Caerffili, Caerdydd, Casnewydd a Thorfaen.

Wrth siarad ar raglen Dros Frecwast dywedodd y Gweinidog Addysg Jeremy Miles bod "rhaid cael cynghorau Llafur cryf i weithio gyda ni" os am wireddu nod llywodraeth Lafur Cymru o sicrhau gwlad fwy cryf, teg a gwyrdd.

Dywedodd bod gan gynghorau Llafur "track record arbennig" dros y blynyddoedd diwethaf "o ran ailgylchu, o ran adeiladu cartrefi carbon isel, o ran plannu coed ac ati".

Ychwanegodd: "Ni wedi gweld y gwaith arbennig maen nhw wedi neud o ran ymateb i Covid hefyd... yn y misoedd sydd i ddod bydd ein pwyslais ni gyd yn Llafur Cymru ar ymateb i crisis costau byw y Torïaid."

Etholiadau Lleol 2022

• Canllaw syml i etholiadau lleol 2022

• Gweithio hyblyg i annog cynghorwyr benywaidd?

• BBC Bitesize: Gwleidyddiaeth a Democratiaeth