Dwy long wedi taro glanfa oedd achos cau Porthladd Caergybi

Fe wnaeth glanfa ddymchwel ar ôl cael ei tharo gan ddwy long

Bu'n rhaid cau Porthladd Caergybi ym mis Rhagfyr ar ôl i ddwy long "ddod i gysylltiad" gyda glanfa gan achosi i ran ohoni ddymchwel, yn ôl perchennog y porthladd.

Mewn tystiolaeth i Senedd Cymru, dywed Stena Line bod y difrod wedi ei achosi i'r lanfa a ddefnyddir "yn bennaf" gan gwmni Irish Ferries.

Dydy Stena ddim wedi dweud pa gwmni oedd bia'r llongau, ond dywedwyd bod un yn cyrraedd ar 6 Rhagfyr, tra bo'r llall yn gadael y diwrnod canlynol.

Dywed Stena bod y difrod wedi digwydd yn fuan cyn i Storm Darragh gyrraedd ei hanterth.

'Testun cais yswiriant'

Am 40 diwrnod dros gyfnod y Nadolig, roedd ail borthladd prysuraf y Deyrnas Unedig ar gyfer cerbydau ynghau.

Roedd effaith hynny i'w gweld am wythnosau yng Nghaergybi a thu hwnt, gyda tharfu mawr ar deithwyr, cwmnïau cludo a busnesau.

Wrth roi tystiolaeth i un o bwyllgorau San Steffan fis diwethaf, dywedodd un o benaethiaid Stena, sy'n rhedeg y safle, bod y porthladd wedi gorfod cau ar 7 Rhagfyr yn dilyn dau ddigwyddiad a achosodd ddifrod i un o lanfeydd y porthladd.

Ychwanegodd nad oedd modd mynd i fanylder am y digwyddiadau am eu bod "yn destun cais yswiriant".

Cafodd y porthladd ei ailagor yn rhannol ar 16 Ionawr

Ond mewn tystiolaeth ysgrifenedig at un o bwyllgorau Senedd Cymru, mae mwy o wybodaeth wedi dod i law.

Yn ôl Stena cafodd y difrod ei achosi gan ddwy long wahanol yn dod i gysylltiad gyda rhan o lanfa rhif tri, ac fe arweiniodd hynny at ddymchwel y rhan hynny o'r strwythur.

Dywed Stena hefyd bod y tywydd gaeafol wedi amharu ar y gwaith o asesu'r difrod, gan ychwanegu at yr oedi cyn gallu ailagor y porthladd.

Bydd cynrychiolydd o Stena yn wynebu cwestiynau ddydd Iau wrth i bwyllgor economi'r Senedd geisio cael mwy o atebion am yr hyn ddigwyddodd yng Nghaergybi.

Mae disgwyl i dros ddwsin o dystion roi tystiolaeth, gan gynnwys ysgrifennydd trafnidiaeth Llywodraeth Cymru Ken Skates, a'r ysgrifennydd economi Rebecca Evans.

Bydd eraill yn ymddangos ar ran y diwydiant cludo, y diwydiant hwylio a byd busnes.

Mae BBC Cymru'n deall na wnaeth Irish Ferries ymateb i gais gan y pwyllgor i roi tystiolaeth.

Mae'r BBC wedi cysylltu â'r cwmni am ymateb i hynny.

Cafodd y porthladd ei ailagor yn rhannol ar 16 Ionawr, a'r gobaith yw ei ailagor yn llawn ar 1 Gorffennaf.