Mwy o bensiynwyr yn hawlio budd-dal wedi ymgyrch

Mae Janette yn hawlio credyd pensiwn ar ôl clywed amdano ar y teledu.

Ers mis Ionawr mae Cyngor Castell-nedd Port Talbot wedi bod yn dweud wrth bensiynwyr a ydyn nhw'n gymwys am gredyd pensiwn ai peidio.

O ganlyniad, mae henoed yr ardal wedi derbyn bron i £250,000 mewn budd-daliadau ychwanegol.

Y gaeaf hwn, bydd y mwyafrif o bensiynwyr yn colli lwfans tanwydd - oni bai eu bod yn derbyn credyd pensiwn.

Ond mae credyd pensiwn yn fudd-dal sy'n aml yn mynd heb ei hawlio.

Mae Policy in Practice, sy'n gweithio gyda Chyngor Castell-nedd Port Talbot, yn dweud bod targedu pensiynwyr cymwys "ddwy i dair gwaith yn fwy effeithiol" wrth sicrhau bod pobl yn hawlio'r credyd.

Ar hyn o bryd, mae'r Adran Gwaith a Phensiynau wedi bod yn annog pensiynwyr i wirio a ydyn nhw'n gymwys mewn ymgyrchoedd cyffredinol.

Gallwch hawlio credyd pensiwn os ydych chi'n derbyn y pensiwn gwladol ac ar incwm isel.

Dechreuodd Janette, sy'n 80 ac o'r Creunant yng Nghastell-nedd Port Talbot, hawlio'r credyd ar ôl clywed amdano ar raglen deledu.

"Ro'n i'n meddwl y gallen i fod yn gymwys felly edryches i mewn iddo fe ac ro'n i.

"Dwi ddim yn cael llawer bob mis ond mae werth e am y manteision sy'n dod gyda fe."

Ei neges i'r rhai sydd efallai'n gymwys yw i "fynd amdani".

"Does ganddoch chi ddim i'w golli. Trïwch amdano fe, mae'n ddigon syml."

Mae Rachael Walker yn dweud mai targedu pensiynwyr yn unigol yw'r ffordd i sicrhau bod pawb sy'n gymwys yn derbyn y credyd pensiwn

Amcan Adran Gwaith a Phensiynau Llywodraeth y DU yw bod 880,000 o bensiynwyr sy'n gymwys am y credyd pensiwn ond sydd ddim yn ei hawlio.

Felly fe fyddan nhw'n colli'r cyfle i gael y lwfans tanwydd y gaeaf hwn, yn ogystal â nifer o fudd-daliadau eraill.

Yng Nghymru, mae oddeutu £117m o gredyd pensiwn yn mynd heb ei hawlio eleni.

Ond nid gofyn i bensiynwyr edrych i weld a ydyn nhw'n gymwys yw'r ffordd fwyaf effeithiol i annog hawlio credyd pensiwn, yn ôl Rachael Walker o Policy in Practice.

"Mae ymgyrchoedd lleol wir yn targedu a chanfod y bobl yna rydyn ni'n gwybod trwy'r data sy'n gymwys," meddai.

"Beth ry'n ni'n gwneud gyda'r ymgyrchoedd lleol yw cymryd y cyfrifo yn y pen i ffwrdd, a'r ofn y gallai rhywun ymgeisio a chael ei wrthod."

Mae Cyngor Castell-nedd Port Talbot wedi bod yn rhedeg yr ymgyrch ers mis Ionawr.

Yn y saith mis cyntaf mae 73 o gartrefi wedi cael £232,326 yn ychwanegol mewn credyd pensiwn, yn ogystal â bod yn gymwys am £14,600 mewn lwfans tanwydd.

"Rydyn ni'n credu ei fod wedi bod yn ddechrau da, ond dim ond y dechrau yw hyn," meddai'r Cynghorydd Simon Knoyle, aelod o'r cabinet dros gyfiawnder cymdeithasol.

"Ry'n ni'n gobeithio dod o hyd i fwy o bobl sy'n gymwys a heb hawlio eto er mwyn eu harwain i'r cyfeiriad cywir i gael y budd-daliadau yna."

Y cynllun yn 'fan cychwyn'

Wrth siarad ar raglen Dros Frecwast fore Mawrth, dywedodd dirprwy arweinydd Cyngor Castell-nedd Port Talbot, Alun Llewelyn, fod "73 o deuluoedd neu unigolion" wedi cael help drwy'r cynllun gan y cyngor.

"Fi'n gweld hwn fel man cychwyn," meddai gan ychwanegu fod y cyngor "am barhau â'r gwaith yma a hybu ymwybyddiaeth ohono fe, a ni'n gobeithio y gallwn ni helpu llawer llawer mwy."

Dywedodd fod "bron chwarter miliwn o bunnoedd wedi ei glustnodi i helpu'r teuluoedd hynny yn barod" ond roedd o'r farn fod nifer o deuluoedd ac unigolion "ddim yn sylweddoli bod nhw'n gymwys i hawlio credyd pensiwn".

"Os ni'n gallu helpu nhw i gael y credyd pensiwn, mae hwnna'n gyfystyr â thua £65 yr wythnos, sy'n £4,000 y flwyddyn - ffigwr sylweddol," meddai.

Wrth annog cynghorau eraill i ddilyn yr un drefn, gobaith y cyngor yw sicrhau fod mwy o deuluoedd a phensiynwyr yr ardal yn manteisio ar y cynllun.

"Does dim byd i'w golli o wneud cais," meddai Katrin Shaw o elusen Age Connects

Gyda biliau ynni ar gynnydd, mae Age Connects yng Nghastell-nedd Port Talbot yn gefnogol o'r ymgyrch.

Maen nhw'n annog pensiynwyr i ddod atyn nhw i gael cymorth gyda'r ffurflenni i wneud cais am gredyd pensiwn.

"Does dim byd i'w golli o wneud cais gyda aelod o’n staff ni," eglura Katrin Shaw, un o ymddiriedolwyr yr elusen.

"Mae’n bosib bod hawl i bobl gael y credyd pensiwn ac efallai bydd hynny’n gwneud gwahaniaeth i fywydau pobl dros y gaeaf."

Mewn datganiad, dywedodd llefarydd ar ran yr Adran Gwaith a Phensiynau eu bod yn cydweithio ag awdurdodau lleol i annog pensiynwyr i wirio a ydyn nhw'n gymwys am y credyd pensiwn ac i wneud cais.

Maen nhw wedi gweld "cynnydd o 115%" yn yr hawliadau, bum wythnos ar ôl i'r Canghellor gyhoeddi newidiadau i daliadau tanwydd y gaeaf.

Maen nhw'n annog "unrhyw un sy'n meddwl eich bod yn gymwys i hawlio credyd pensiwn" i wirio hynny nawr.

Y dyddiad olaf i hawlio credyd pensiwn a bod yn gymwys am y lwfans tanwydd hefyd yw 21 Rhagfyr.

Gallwch wirio a ydych chi'n cael yr holl fudd-daliadau sydd ar gael i chi trwy gysylltu â llinell gymorth Advice Link Cymru.