Dathlu hanner canrif ers rhoi statws dinas i Abertawe

Mae'n hanner canrif ers i Abertawe dderbyn statws dinas

Mae trigolion Abertawe yn paratoi i ddathlu 50 mlynedd ers i'r dref dderbyn statws dinas.

Cafodd y newyddion ei gyhoeddi'n swyddogol gan y Tywysog Charles yn 1969, ac fe fydd yn ymweld â'r ddinas ddydd Mercher fel y gwnaeth union hanner canrif yn ôl.

Gwnaed y cyhoeddiad gwreiddiol ddeuddydd ar ôl y seremoni arwisgiad yng Nghastell Caernarfon.

• 50 mlynedd ers arwisgo Tywysog Cymru

• Cyflwyno cynlluniau datblygiad Abertawe

Yn ôl yr Athro Peter Stead, oedd yn un o'r rhai yn y dorf yn Abertawe nol yn 1969, roedd y cyhoeddiad wedi ei gadw'n gyfrinach agos.

"Roedd Parc Singleton wedi ei agor er mwyn caniatáu i dorfeydd weld yr orymdaith i Guildhall, ond ar y pryd roedd pawb yn meddwl mai just ymweliad brenhinol oedd yn digwydd.

"Erbyn heddiw mae'n siŵr byddai sibrydion wedi bod ar y gwefannau cymdeithasol, ond bryd hynny doedd neb yn ei ddisgwyl ac roedd e'n sioc fawr."

Dechreuodd rhai o'r dathliadau stryd ddydd Iau diwethaf

Fe wnaeth Abertawe gais am statws dinas am y tro cyntaf yn 1911. Bu'n rhaid aros 58 mlynedd arall cyn llwyddo.

Fe dderbyniodd y statws fel cydnabyddiaeth am yr ymdrechion i adfywio'r ardal ar ôl y dinistr mawr ddioddefodd Abertawe gan fomiau'r Almaenwyr yn yr Ail Ryfel Byd.

Y tymor nesaf fe fydd tîm pêl-droed Abertawe yn cynnwys logo 1969 ar eu crysau er mwyn nodi'r hanner canmlwyddiant.