Blwyddyn o golli a chreu swyddi yng Nghymru

  • Cyhoeddwyd
Gweithwyr Ford ym Mhen-y-bontFfynhonnell y llun, PA
Disgrifiad o’r llun,

Agorodd Ford ffatri ym Mhen-y-bont yn 1980 ond bydd yn cau mewn llai na blwyddyn

Roedd yna sawl ergyd i economi Cymru yn ystod 2019 - ac eto sawl cyhoeddiad mwy calonogol wrth edrych ymlaen at y 12 mis nesaf.

Er gwaethaf gostyngiad yn lefelau cyflogaeth eleni, mae cyfradd y bobl mewn gwaith yn parhau'n uchel.

Dyma rai o ddatblygiadau mwyaf arwyddocaol y 12 mis diwethaf.

Busnesau a ffatrïoedd sydd wedi neu ar fin cau

Bydd 1,700 o swyddi'n diflannu pan fydd cwmni Ford yn cau ei ffatri ym Mhen-y-bont ym Medi 2020.

Mynnodd y cwmni mai newid yn y galw gan gwsmeriaid a chostau anfanteisiol oedd yn gyfrifol am y penderfyniad, nid Brexit.

Ym mis Hydref, cyhoeddodd cwmni Hilex fwriad i gau ei safle ym Maglan yn 2021, gan dorri tua 125 o swyddi a symud gwaith i Hwngari.

Mae'r cwmni'n cynhyrchu cydrannau drws a ffenestr a cheblau ar gyfer cerbydau i gynhyrchwyr ceir fel Honda, Audi a BMW.

Ffynhonnell y llun, Google
Disgrifiad o’r llun,

Roedd Schaeffler wedi cyflogi pobl yn Llanelli ers 1957 cyn cau eleni

Un lle sydd eisoes wedi cau yw ffatri geir Schaeffler yn Llanelli, oedd yn cyflogi 220 o weithwyr.

Dywed y cwmni bod "mwyafrif" y staff oedd yn dymuno parhau yn y diwydiant wedi cael gwaith gyda chyflogwyr eraill.

Ym mis Ebrill, daeth cwymp y cwmni adeiladu Dawnus, oedd â phencadlys yn Abertawe a dyledion o £50m.

Yn ôl y gweinyddwyr, Grant Thornton, mae'n "annhebygol iawn" y bydd nifer o'r credydwyr yn cael eu had-dalu.

Mae Llywodraeth Cymru'n gobeithio hawlio rhywfaint o'u harian yn ôl ar ôl rhoi benthyciad gwarantedig o £1.5m.

Roedd tua 700 yn gweithio i'r cwmni neu i is-gontractwyr.

Disgrifiad o’r llun,

Bu'n rhaid gadael gwaith ar ei hanner yn ardal Kingsway Abertawe ym mis Mawrth pan aeth cwmni Dawnus i drafferthion

Aeth y cwmni dodrefn Triumph i'r wal ym mis Hydref wedi "cwymp trychinebus mewn archebion" a arweiniodd at golli 252 o swyddi.

Roedd y cwmni teuluol â safleoedd ym Merthyr Tudful a Dowlais, a dywedodd y prif weithredwr eu bod "yn bryderus iawn am les yr holl weithwyr a'u teuluoedd".

Roedd yna fygythiad i 50 o swyddi ym Mhort Talbot ym mis Mehefin pan aeth y cwmni adeiladu Jistcourt i ddwylo'r gweinyddwyr,

Parhau mae ansicrwydd ynghylch dyfodol 380 o swyddi gwaith dur trydanol Orb yng Nghasnewydd wedi i gwmni Tata ddod â'r gwaith cynhyrchu i ben a cheisio sicrhau prynwr newydd.

Ffynhonnell y llun, Ineos
Disgrifiad o’r llun,

Mae Ineos yn rhagweld y bydd ffatri newydd ym Mhen-y-bont yn cyflogi 500 o bobl ac yn cynhyrchu 25,000 o geir bob blwyddyn

Datblygiadau mwy calonogol

Ym mis Medi, cyhoeddodd Ineos mai ym Mhen-y-bont y bydd eu cerbyd 4x4 newydd yn cael ei gynhyrchu o 2021 ymlaen.

Mae disgwyl y bydd tua 200 yn cael eu cyflogi yn y lle cyntaf, gyda'r nifer yn codi i 500 yn y tymor hir.

Mae'r cwmni wedi cael cefnogaeth ariannol gan Lywodraeth Cymru a Llywodraeth y DU fel rhan o gystadleuaeth i ddatblygu technolegau newydd.

Ffynhonnell y llun, Getty Images
Disgrifiad o’r llun,

Mae OXIS Energy â phresenoldeb eisoes yn Belo Horizonte, ym Mrasil ond mae hefyd yn gobeithio cyflogi cannoedd o weithwyr ym Mhort Talbot o fewn degawd

Ym Mehefin, cyhoeddodd y cynhyrchydd batris aildrydanadwy OXIS Energy fwriad i godi ffatri ym Mhort Talbot a chreu cannoedd o swyddi o fewn y 10 mlynedd nesaf.

Bydd y safle'n cynhyrchu cydrannau batris ar gyfer bysiau, tryciau, dronau a llongau tanfor, fydd yn cael eu hallforio i safle ym Mrasil ar gyfer cwblhau'r broses gynhyrchu.

Cymro, Huw Hampson-Jones, yw perchennog y cwmni, sydd wedi derbyn buddsoddiad o £3.2m gan Fanc Datblygu Cymru ac sy'n gobeithio cyflogi 50 ym Mhort Talbot cyn diwedd 2020.

Ffynhonnell y llun, Aston Martin Lagonda
Disgrifiad o’r llun,

Model DBX Aston Martin yw'r car cyntaf i gael ei gynhyrchu yng Nghymru

Wedi gwaith uwchraddio a ddechreuodd yn 2017, agorodd Aston Martin ei ffatri yn Sain Tathan yn swyddogol a lansio'n car cyntaf i gael ei gynhyrchu yng Nghymru - y DBX.

Eisoes mae 300 o staff yno ond bydd hynny'n codi i 750 yn y pen draw.

Mae'n fwriad i ganoli gwaith cynhyrchu ceir trydanol y cwmni yn Sain Tathan, er bydd y cerbydau Lagonda a RapidE newydd yn cael eu cynhyrchu ar raddfa lai o lawer.

Ym mis Ionawr, cyhoeddodd banc digidol o Lundain, Monzo ei fod am greu dros 300 o swyddi yng Nghaerdydd dros bedair blynedd.

Cafodd y cwmni £950,000 o gyllid gan Lywodraeth Cymru er mwyn agor canolfan gweithrediadau cwsmer newydd.